İngiltere’nin kuzey batısındaki Mersey Nehri, coğrafi olarak fazla büyük bir nehir olmasa da yine de dünyada en çok bilinen nehirlerden biridir. Çünkü bu nehir içinden geçtiği Liverpool şehrinin mavi ve kırmızı komşularını yaklaşık 116 yıldır kendi ismi etrafında karşı karşıya getirmektedir : Derby of the Merseyside..Yani Everton FC vs Liverpool FC..
Aslında Arsenal - Tottenham ve Man.Utd.-Man.City rekabeti birkaç yıl daha eskidir. Ama kesinlikle Everton - Liverpool rekabeti kadar sürükleyici değildir. Çünkü Liverpool ve Everton bundan 16 yıl öncesine kadar İngiltere de en çok şampiyon olan ilk iki kulüptü. (Liverpool 18, Everton 9) Bugün şampiyonluk sayılarında Man.Utd. (16) ve Arsenal (13) ikinci ve üçüncü durumdadırlar. Everton dördüncülüğe düşmüştür. Ama yine de aynı şehrin takımları olup da birbirlerine böylesine yakın başarılar elde eden başka kulüpler İngiltere’de yoktur. Örneğin 16 şampiyonluğu olan Man.Utd.’ın derby rakibi Man.City’nin sadece 2, yine aynı şekilde 13 şampiyonluğu olan Arsenal’in derby rakibi Tottenham’ın da 2 şampiyonluğu olduğu göz önüne alındığında Everton - Liverpool rekabetinin güzelliği daha iyi anlaşılır.
1900’lü yılların ilk yarısında Everton hem daha eski olmanın, hem de İngiltere liginin kurucu kulüplerinden biri olmanın verdiği avantajla rekabetin daha üstün olan kulübüydü. Ancak 1965’li yıllardan sonra rekabette Liverpool damgası oluşmaya başladı. Bu yıllara kadar ligde şampiyonluk sayıları bakımından bir Liverpool, bir Everton öne geçiyordu. Ve daha önemlisi Avrupa kupası başarısı diye bir şey söz konusu değildi. Ama 1965 li yıllardan itibaren Bill Shankly ile başlayan, Bob Paisley, Kenny Daglish ile devam eden bir Liverpool fırtınası bu rekabetin seyrini tamamen değiştirdi. 1973-1984 yılları arasında, yani sadece 11 yıl içinde alınan 2 UEFA ve 4 Şampiyon Kulüpler Kupası Şampiyonluklarına sadece 1984-85 sezonunda 1 Kupa Galipleri Kupası ile karşılık verebildi Everton. Aslında 1985 yılından sonra başka başarılar da kazanabilirdi. Çünkü takım 1985 ve 1987 yıllarında ligde şampiyon olmuş ve Liverpool fırtınasını dindirmişti. Ama Heysel Faciası ile gelen süresiz men cezası, Everton’ın da olası Avrupa başarılarını engellemiş oldu.
Şimdi birazda bu iki kulübün tarihlerine değinelim. Everton 1878 yılında St. Domingo Kilisesi tarafından kuruldu. Kulübün ilk adı St. Domingo Football Club idi. Bir yıl sonra Everton ismini seçtiler. Everton, Liverpool şehrinde bir bölgenin (yada semtin) adı. İngiltere liginin kurucu kulüplerinden biri. Ve ligde en fazla sezon oynayan kulüp. Sadece 4 sezon 2. Ligde mücadele etmiş. 9 lig, 5 FA Cup, 1 Kupa Galipleri Kupası kazanmış. Stadı ise Goodison Park.
Liverpool un kuruluşu ise oldukça ilginç. 1890 lı yıllarda Everton Kulübünün Başkanı John Houlding idi. Oldukça zengin ve nüfuzlu biri olan Houlding taraftarlar arasında “King John of Everton” diye anılıyordu. Bu yıllarda Everton’ın stadı şu anda Liverpool’un olan Anfield Road idi. 1892 yılında bir kongrede üyelerle anlaşmazlığa düşen John Houlding kulüpten ayrıldı. Tüm maddi desteğini ve sahibi olduğu Anfield Road Stadını Everton’ın elinden aldı. Ve 1892 yılında “Everton Football Club and Athletic Grounds Company Ltd.” ismiyle yeni bir kulüp kurdu. Ancak İngiltere Futbol Federasyonu aynı isme sahip iki kulüp olmasına izin vermediği için, kulübün adını “Liverpool Football Club and Athletic Grounds Company Ltd.” olarak değiştirdi. Liverpool kurulduktan sonra uzun yıllar Everton un gölgesinde kaldı. Everton’ın da oynadığı dönemin en üst ligine katılmasına Federasyon tarafından izin verilmedi, alt ligde mücadele etmeye başladı. Bu yüzden İngiltere birinci liginde oynadığı sezon sayısı Everton’dan çok daha az. Liverpool’un müzesine baktığımızda 18 lig, 7 FA Cup, 5 Şampiyonlar ligi (4 tanesi statüsü Şampiyon Kulüpler kupası olduğu dönemde), 3 UEFA Kupası şampiyonluğu kazanmış olduğunu görüyoruz.
Her iki kulübün taraftarlarına gelince.. Liverpool 1965’li yıllardan sonra kazandığı başarılarla taraftar sayısını oldukça arttırdı. O ünlü Spion Kop tribünü işte bu dönemde oluştu. Aslında o tribünün ismi her zaman Spion Kop idi. Ama gelen başarılar ve taraftar sayısının artması, tribünlere de ister istemez bir hareket ve organizelik getirdi. Everton tribünleri ve taraftarları ise Liverpool’un son 40 yılda kazandığı pek çok başarıya rağmen kulüplerini sevmekten hiçbir zaman vazgeçmediler. Avrupa Kupalarında Liverpool’un başarılarının gölgesinde kalmış olsa da, Liverpool şehrinde bu kulübün oldukça büyük bir taraftar kitlesi var. Yıllardır Liverpool takımında forma giymiş, bu kulübün sembol futbolcularından biri olmuş Graeme Souness’in bir beyanatı da bu durumun net bir açıklayıcısı : “Everton are a bigger club than Liverpool. I really mean that. Everywhere you go on Merseyside you bump into Everton supporters.”
Merseyside derbisinin seyrini değiştiren, dolayısıyla Liverpool taraftarları için çok özel olan kişi hiç tartışmasız Bill Shankly’dir. Kasım 1959 - Temmuz 1974 yılları arasında Liverpool’un menajerliğini yapan ve Avrupa’da fırtına gibi esecek olan takımın temellerini atan Shankly, verdiği bir beyanatla da hem Liverpool taraftarlarının hem de Everton taraftarlarının kalplerinde yer etmiş bir kişidir. Tabi Everton taraftarının kalbindeki yeri pek iyimser değildir: “In my time at Liverpool we always said we had the best two teams in Merseyside, Liverpool and Liverpool reserves.”
Birbirleri ile yaptıkları maçların istatistiklerine de bir göz atalım.Everton ve Liverpool bugüne kadar toplam 204 maç yapmışlar. Bu maçlardan 78’ini Liverpool, 64’ünü Everton kazanmış, 62 maç berabere bitmiş. Bu 204 maçta Everton 240, Liverpool 278 gol atmış. Genel olarak yıllar itibarı ile baktığımızda bazı dönemler Everton, bazı dönemler Liverpool galibiyet sayısında öne geçmiş. Örneğin 1980 yılı itibarı ile Everton sadece lig maçlarında 45-41 öndeymiş. Son olarak 1990 senesinde Liverpool 50-49 öne geçmiş. Ve o günden bu yana da önde. Lig maçlarındaki en farklı skor 1935-36 sezonunda Liverpool’un Goodison Park’da 6-0 kazandığı maç. Evinde üst üste maç kaybetmeme rekoru Everton’un. Everton Liverpool’a 14 maç üst üste yenilmemiş. Deplasmanda üst üste yenilmeme rekoru da yine Everton’a ait. 1899 ile 1920 yılları arasında Anfiled Road’da yapılan 15 maçın 10’unu Everton kazanırken, 5 tanesi berabere bitmiş. Everton en farklı galibiyetlerini 1908-09 sezonunda kendi sahasında, 1914-15 sezonunda da deplasmanda 5-0 lık sonuçlarla kazanmış.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder